అబ్బూరి ఛాయాదేవి




అబ్బూరి ఛాయాదేవి రాజమహేంద్ర వరంలో1933 అక్టోబరు 13 లో సాంప్రదాయ బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించారు.1951-53 మధ్య నిజాం కళాశాల నుండి ఎం.ఏ. చదివారు. 1953లో కాలేజీ మాగజైన్ లో ప్రచురించిన అనుభూతి వీరి మొదటి కథ. అప్పటి నుంచి ఛాయాదేవి గారు చాలా వరకు మధ్య తరగతి కుటుంబాలలోని స్త్రీలు ఎదుర్కొనే సమస్యల గురించి, పురుషాధిక్యతకు లోబడిన స్త్రీల గురించి చాలా కథలు రాసారు. కొన్ని కథలు హిందీ, తమిళ, మరాఠి, కన్నడ భాషలలోకి అనువదించ బడ్డాయి. వీరి కథల్లో బోన్‌సాయ్ బ్రతుకు, ప్రయాణం సుఖాంతం, ఆఖరికి ఐదు నక్షత్రాలు, ఉడ్‌రోజ్ కథలు చాలా ప్రసిద్ధిపొందాయి. ఆడపిల్లల పెంపకంలోను, మగపిల్లల పెంపకంలోను వివక్ష చూపిస్తూ ఆడవాళ్ళ బ్రతుకుల్ని బోన్ సాయ్ చెట్టులా ఎదగనివ్వటం లేదని చెప్పే కథ బోన్ సాయ్ బ్రతుకు. ఈ కథని 2000 సంవత్సరంలో ఆంధ్రపదేశ్ ప్రభుత్వం 10వ తరగతి తెలుగు వాచకంలో చేర్చింది. కన్నడ ప్రభుత్వం కూడా ఆ కథ అనువాదాన్ని పాఠ్యపుస్తకంలోకి తీసుకున్నారు.ఆమె 'బోన్సాయ్ బతుకులు' కంటే మంచి ఫెమినిస్టు కథ ఉంటుందా? అతి సులువుగా జెండర్ పాఠాలనెన్నింటినో ఆమె తన కథలలో చెప్పారు. ఆమె తనకు తెలిసిన బాగా పరిచయమైన మధ్యతరగతి స్త్రీల గురించే రాశారు. తను ఎవరి కోసం రాస్తున్నానో, ఎవరు తన పాఠకులో ఆమెకు తెలుసు. ఐతే వివక్షను, అసమానతలు ఎత్తిచూపడానికి ఆమె ఎంచుకున్న జీవితాలు, ఇతివృత్తాలు ఎంతో బాగా సరిపోయాయి. స్త్రీలు చేసే చాకిరి, స్త్రీలకు పని చేసే చోట ఎదురయ్యే లైంగిక వేధింపులు, భర్తలకు నీడల్లా బతకాల్సిన పరిస్థితి, వీటన్నింటి మీదా తిరగబడాలనిపించే వారి మానసిక స్థితి- వీటిని ఛాయాదేవిగారు చాలా నేర్పుగా పట్టుకున్నారు.
ఆమె కథలలో స్త్రీలు తిరుగుబాటుదార్లుగా కనిపించరు. కానీ, తిరుగుబాటుదార్లే. వారి మార్గం వేరు. తమ జీవితాలలోని అణచివేతను తప్పించు కోవడానికి వారెంచుకున్న దారులు చాలా భిన్నమైనవి. తమ జీవితాలలో పెను మార్పులు రాకుండానే మెల్లిమెల్లిగా తమకంటూ కొంత చోటు కల్పించుకుని దానిని మెల్లిగా విస్తరించుకుంటూ పోతారు. అది కుదరనపుడు కూడా 'సుఖాంతం'లో వలే నిరసన ప్రకటన చేసి నిష్క్రమిస్తారు. ఆ నిరసన ఒక తిరుగుబాటుగానే ఉంటుంది

ఈ సుఖాంతం కథను నేషనల్ బుక్ ట్రస్ట్ వారి కథాభారతి అనే సంకలనంలో 1972లో ప్రచురించబడింది.

ఛాయాదేవి వృత్తిరీత్యా న్యూఢిల్లీలోని జవహర్ లాల్ నెహ్రూ విశ్వవిద్యాలయంలో డిప్యూటీ లైబ్రేరియన్ గా పనిచేసి 1982లో స్వచ్ఛందంగా పదవీ విరమణ చేశారు.

1993లో వాసిరెడ్డి రంగనాయకమ్మ సాహిత్య పురస్కారం, 1996లో మృత్యుంజయ పుస్తకానికి తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఉత్తమ రచయిత్రి అవార్డు అందుకున్నారు. 2000 సంవత్సరంలో కళాసాగర్ పందిరి సాహితీ పురస్కారాలు అందుకున్నారు. 2005 సంవత్సరంలో తనమార్గం అనే కథాసంకలనానికి కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు గెలుచుకున్నది.
జిడ్డు కృష్ణమూర్తి తాత్త్విక దృక్పథమే ఆమె జీవితాన్ని నడిపించింది. ప్రతి క్షణాన్నీ విలువైనదిగా భావించి జీవించడం, జీవితం పట్ల ప్రేమ పూర్వక నిర్లిప్తత, మనుషుల పట్ల అవ్యాజమైన ప్రేమాసక్తులు, ఇవన్నీ ఆమెకొక ప్రత్యేకతను తెచ్చిపెట్టాయి. 1933లో రాజమండ్రిలో పుట్టిన ఆమె 1997లో కర్నాటకలో పుట్టిన వారికి కూడా అభిమాన రచయిత్రి కాగలిగిందంటే కారణం ఆమె కథలలో ప్రతిఫలించిన ఆమె వ్యక్తిత్వమే.తన మార్గం' కథలో వర్థనమ్మ కొడుకులను కాదని తన ఇంట్లో తాను బతుకుతూ తన స్వతంత్రతను సంపూర్ణంగా అనుభవించిన తీరు రాసిన ఛాయాదేవి, 'తన మార్గం' తాను వేసుకున్నారు. జీవితంలో డిటాచ్‌మెంట్ ఎంత అవసరమో ఆమెకు బాగా తెలుసు.

కామెంట్‌లు

కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి

ఈ బ్లాగ్ నుండి ప్రసిద్ధ పోస్ట్‌లు

తెలుగు కథానిక - వికాసం

చిత్రం
తెలుగు కథానిక - వికాసం ప్రాచీన కావ్యాలన్ని కథతో ముడిపడి వున్నాయి. ఇప్పుడైతే కవిత్వం, కథ వేరు వేరుగా ఉన్నాయి గాని అప్పటివన్ని కథాకావ్యాలే. వచనంలో రాయడాన్ని గద్యం అన్నారు. కవిత్వాన్ని పద్యం అన్నారు. పద్యం, గద్యం, పద్యగద్యం ఇలా మూడు రూపాల్లో కథా కావ్యాలు వచ్చాయి. పద్యగద్య కావ్యాన్ని 'చంపూ' కావ్యం అంటారు. రుగ్వేదంలో, ఉపనిషత్తుల్లో, పురాణాల్లో, భారతంలో, రామాయణంలో ఉన్న కథలన్నీ కవిత్వంలో ఉన్నాయి గాని, అవన్నీకథలే. తెలుగులో అనగా అనగా అని మొదలుపెడితే ఆంగ్లంలో లాంగ్ లాంగ్ అగో, ఒన్స్ అపాన్ ఎ టైమ్ అంటూ మొదలు పెడతారు. మహాభారతంలో వచ్చే నలదమయంతి కథ, సతీ సావిత్రి కథ లాంటి వాటిని ఉపాఖ్యానాలు అన్నారు. కథలను కూడా విభజించారు. నీతి చెప్పే కథలను “నిదర్శనం' అన్నారు. ప్రారంభంలో రహస్యం (సస్పెన్స్) బట్టబయలు చేయకుండా చివరలో చెప్పే కథను “ మణికుల్య' అన్నారు. అగ్ని పురాణంలో(క్రీ.పూ. 7 శతాబ్దం) కథల్లో ఆఖ్యాయిక, కథ, ఖండకథ, పరికథ, కథానిక వంటి రకాలున్నాయని పేర్కొన్నట్లు జయంతిపాపారావు తన 'వెయ్యేళ్ల కథా ప్రస్థానం'లో చెప్పినారు. (1) ఆఖ్యాయిక : ఇది గద్యరూపంలో ఉంటుంది. దీనిలో 'ఉచ్వాసాల...
మరింత చదవండి

కార్తెలు ( kārte)

చిత్రం
        pc: oneindiatelugu.com  There are 27 stars according to Telugu Astrology. Each has its own unique way. These are decided by the entry of the Surya or Sun.    సూర్యుడి గమనాన్ని ఆధారంగా చేసుకుని సంవత్సర కాలాన్ని 27 భాగాలుగా చేశారు. వాటికి ‘కార్తె’ అనే పేరు నిర్ణయించారు. ఒక్కో నక్షత్ర కూటమిలో సూర్యుడు దాదాపు రెండు వారాల పాటు ఉంటాడు. దీనిప్రకారం ఒక్కో కార్తె సుమారుగా 13 లేదా 14 రోజులు ఉంటుంది. అశ్వని నుంచి రేవతి వరకు ఇలా నక్షత్రాల పేరు మీద కార్తెలు ఏర్పడ్డాయి.             జోతిష్కులు 27 నక్షత్రాల ఆధారంగా జాతకాలు,  పంచాంగాలు తయారు చేశారు. సూర్యోదయమై నప్పుడు ఏ చుక్క (నక్షత్రం) చంద్రుడికి దగ్గరగా ఉంటే ఆ రోజుకు ఆ నక్షత్రం పేరు పెట్టారు. పున్నమి రోజు చంద్రుడు ఏ చుక్కతో ఉంటే ఆ నెలకు ఆ పేరు పెట్టారు.కానీ తెలుగు రైతులు మాత్రం ఇవే నక్షత్రాలతో తమ అనుభవాల ఆధారంగా వ్యవసాయ పంచాంగాలు తయారుచేసుకున్నారు. ఈ నక్షత్రాలను కార్తెలు అని పిలిచారు.సూర్యుడు ఏ నక్షత్రానికి దగ్గరగా ఉంటే ఆ కాలానికి ఆ  కార్తె  పేరు ప...
మరింత చదవండి

స్వేచ్ఛా శృంగార కథల సమాహారం శుకసప్తతి కథలు

చిత్రం
                                       శుకసప్తతి, స్వేచ్ఛాశృంగారానికి సంబంధించిన కథల సంపుటి. ఇందులో 21 పెద్ద కథలు, 9 ఉపకథలు, మొత్తం ముప్పై కథలు ఉన్నాయి. దీనిని పాలవేకరి ఖాదిరీపతి రచించాడు. ఇతను క్రీ.శ. 1660 నాటి కాలంలో జీవించాడు. నేటి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని అనంతపురం జిల్లాలోని కదిరిలో జన్మించాడని కొందరు భావిస్తున్నారు. జయంతి పాపారావు తన “ఆరు వేల కథల ప్రస్థానం"లో ఆనాటి మైసూరు రాష్ట్రంలోని కోలార్ లో జన్మించాడని పేర్కొన్నారు. ఖాదిరీపతి శుకసప్తతిని 17వ శతాబ్దంలోని మూడోపాద ప్రాంతంలో రచించారని చరిత్రకారులు భావిస్తున్నారు. ఖాదిరీపతిని కాలక్రమంలో కదిరీపతిగా పిలిచారు. కదిరీపతి తల్లిదండ్రులు కదరరాజు, కదురమ్మ.వాస్తవానికి శుకసప్తతి పేరుతో 12వ శతాబ్దంలోనే ఒక సంస్కృత కావ్యం వచ్చింది. కాని కదిరీపతి ఆ శుకసప్తతిని అనువాదం చేయలేదు. తన స్వతంత్ర రచనగా తెలుగులో పద్యకావ్యంగా అదే రీతిలో రాసినాడు. ఒక రకంగా ఇది అనుకరణ కావ్యం.           ఇందులోని కథలన్నీ పురాణ కథలు కావు....
మరింత చదవండి